Bok: Landbrukets katedral: Den røde låven

Denne boka er ein honnør til låven og ei påminning om at bygningsarven til bonden handlar om meir enn vakre våningshus og staselege stabbur.

Fotograf Oddleiv Apneseth og journalist Eva Røyrane har tråla landet, dokumentert låvar og løer i alle variantar og samla historier om livet i og omkring desse husa. Låven er det viktigaste uthuset i kulturlandskapet, ein del av kulturarven forsvinn no når mange låvar blir rivne eller er på veg tilbake til naturen.

"Det spøkjer for låven. Bonden har for lengst skaffa seg andre driftsbygningar. det er over og ut med mange av landemerka i kulturlandskapet. Landbrukets katedralar står for fall.

Denne boka er ein honnør til låven, arbeidshesten blant husa på gardstunet. Stashusa på garden har mange vore opptekne av. Vakre våningshus og dekorerte stabbur er tekne vel vare på. Uthusa derimot, har ofte fått segla si eigen sjø."

 "Vi har reist rundt for å dokumentera det store låvemangfaldet. NORGES LÅVER er ein rapport om korleis det i dag står til med den gamle låven på gardsbruk som er i drift, hos dei som har skaffa seg nye bein å stå på, dei som berre brukar tunet til bustad, og på nedlagde og fråflytta bruk."

"Historia vår handlar først og fremst om den innhaldsrike låven som avløyste alle småhusa på tunet." 

"Før vi la ut på tur, etterlyste vi låvar og løer som er typiske for sitt distrikt, og vi spurde etter det spesielle."

 "Somme strekker seg langt for låven. Per Oluf Solbraa i Sør-Fron seier han og kona har prøvd å oppsummera kor mange sydenturar som er ofra til fordel for vedlikahaldet av uthusa dei ikkje lenger har bruk for. Framleis finst det bønder som snakkar om at dei har plikt til å levera vidare garden i betre stand enn han var då dei overtok."

"Mange har hjelpt oss undervegs i bokarbeidet. Utan varsel har vi kome ramlande inn på tun landet rundt på ikkje alltid like passande tidspunkt. Men med svært få unntak har vi vore velkomne."

 "Hjartleg takk til alle som har vist oss låvar og løer, delt kunnskap og historier med oss."

Sitat er henta frå forordet: "Den store låvereisa", Eva Røyrane

NORGES LÅVER, Eva Røyrane og Oddleiv Apneseth, foto. Skald Forlag 2014 ISBN 978-82-7959-204-4